Gìn giữ và làm mới di sản: Hành trình của NTK Linh Thảo cùng thương hiệu Tiệm Lynh

Từ cô gái làng nghề đến nhà thiết kế gắn bó với di sản Việt

Sinh ra và lớn lên tại Vũ Thư, Thái Bình – vùng đất nổi tiếng với nghề thêu tay truyền thống – Linh Thảo từ nhỏ đã quen thuộc với khung thêu, chỉ màu và những câu chuyện dân gian chan chứa hồn quê. Chính không gian đó nuôi dưỡng trong Linh Thảo một tình yêu tự nhiên với văn hóa dân tộc và sự trân trọng từng đường kim mũi chỉ.

Khi trưởng thành, Linh Thảo theo học thiết kế thời trang. Với Linh Thảo, đây không chỉ là con đường sáng tạo nên trang phục đẹp mắt, mà còn là nền tảng để thấu hiểu mỹ thuật cổ, phom dáng, màu sắc và cấu trúc – những yếu tố cần thiết để tái hiện chuẩn mực và sinh động các bộ trang phục truyền thống.

Giữa vô vàn lựa chọn, Linh Thảo quyết định theo đuổi hướng đi đầy thách thức: thiết kế trang phục văn hóa tín ngưỡng. Công việc này đòi hỏi sự nghiên cứu nghiêm cẩn, kỹ thuật thủ công tinh xảo và đặc biệt là niềm tôn kính đối với di sản. Với Linh Thảo nói riêng và TIỆM LYNH nói chung, mỗi bộ lễ phục không chỉ để mặc, mà còn là một phần của nghi lễ – nơi từng chi tiết đều gửi gắm tâm huyết, lòng tri ân và sự kết nối với cội nguồn.

Chính tâm thế đó đã đưa Linh Thảo đến gần hơn với sự công nhận từ giới chuyên môn và cộng đồng. Ngày 16/8, Linh Thảo chính thức được trao danh hiệu Nghệ nhân quốc gia trong lĩnh vực thiết kế trang phục văn hóa tín ngưỡng và y phục truyền thống – một dấu mốc khẳng định hành trình bền bỉ gìn giữ nghề.

Giải thưởng "Nghệ nhân quốc gia" chính là dấu mốc quan trọng đầu tiên trong sự nghiệp, phần thưởng cho suốt 8 năm NTK Linh Thảo nỗ lực học tập và làm việc không ngừng nghỉ.

Hơn thế, Linh Thảo sẽ tiếp tục là cầu nối giữa quá khứ và tương lai, đưa những giá trị tinh thần của trang phục truyền thống đến gần thế hệ trẻ, để mỗi họa tiết, mỗi đường kim mũi chỉ đều kể câu chuyện về văn hóa, nghi lễ và niềm tự hào dân tộc.

Dấu ấn thiết kế: Khi đường kim mũi chỉ trở thành ký ức văn hóa

Trong mỗi sáng tạo, Linh Thảo không chỉ quan tâm đến yếu tố thẩm mỹ, mà còn đặt trọng tâm vào “linh hồn” của trang phục. Trước mỗi dự án, cô dành hàng tháng trời để nghiên cứu bối cảnh lịch sử, tìm hiểu văn tự cổ, so sánh tư liệu hình ảnh, lắng nghe lời kể của các nghệ nhân cao niên. Chính sự nghiêm cẩn này giúp Linh Thảo có được cái nhìn toàn diện, từ bố cục hoa văn, màu sắc đến cách phối hợp chất liệu, để tái hiện chuẩn mực của y phục truyền thống.

Điểm đặc biệt trong thiết kế của Linh Thảo nằm ở sự dung hòa: vừa kế thừa tinh hoa truyền thống, vừa tìm hướng đi mới để trang phục thích nghi với đời sống hôm nay. Những chất liệu quen thuộc như gấm, lụa, tơ tằm, đũi… dưới bàn tay của Linh Thảo trở nên mềm mại, tinh tế hơn nhờ kỹ thuật xử lý hiện đại. Cô còn thử nghiệm việc nhuộm màu thủ công bằng nguyên liệu tự nhiên như lá cây, vỏ quả, tạo ra bảng màu trầm ấm, gần gũi nhưng không kém phần sang trọng.

Nhờ vậy, trang phục do Linh Thảo thiết kế có thể hiện diện trong nhiều bối cảnh: từ những nghi lễ tâm linh trang nghiêm, các buổi biểu diễn nghệ thuật mang đậm bản sắc, cho đến đời sống thường nhật như áo dài, khăn vấn, phụ kiện gợi nhớ về truyền thống. Mỗi bộ trang phục giống như một “câu chuyện mặc được”, khơi dậy ký ức văn hóa và khẳng định giá trị của di sản trong nhịp sống đương đại.

Sứ mệnh lan tỏa của NTK Linh Thảo: Gìn giữ nghề, truyền lửa cho thế hệ sau

Bên cạnh hoạt động thiết kế, Linh Thảo luôn coi việc lan tỏa tình yêu di sản là trách nhiệm lớn nhất của mình. Với cô, di sản chỉ thực sự “sống” khi có người hiểu, người tiếp nối và người gìn giữ. Chính vì vậy, Linh Thảo kiên trì mở các lớp học nhỏ, workshop trải nghiệm để chia sẻ tri thức về thêu tay, may đo truyền thống và ý nghĩa của từng bộ lễ phục tín ngưỡng. Ở đó, người trẻ không chỉ học kỹ thuật, mà còn được thấm nhuần tinh thần tôn kính với nghề và với văn hóa dân tộc.

Với mong muốn đưa trang phục tín ngưỡng thoát khỏi phạm vi nghi lễ, Linh Thảo tích cực tham gia các dự án nghệ thuật và sự kiện văn hóa đương đại như 36 Nét Ngài, Khai Vân Tứ Phủ hay Chuyện Cũ Gen Mới. Qua những hoạt động này, trang phục truyền thống không chỉ được tái hiện trong không gian chuẩn mực mà còn được khoác diện mạo mới – gần gũi, trẻ trung và dễ tiếp cận hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Song song với hoạt động cộng đồng, Linh Thảo hợp tác cùng các nhà nghiên cứu, nghệ sĩ và tổ chức văn hóa để thực hiện nhiều dự án phục dựng. Những nỗ lực ấy không chỉ góp phần bảo tồn nghề truyền thống, mà còn tạo nên một kho tư liệu sống động, có giá trị cho các thế hệ nghiên cứu sau này.

Với Linh Thảo, mỗi đường kim không chỉ gắn với chất liệu vải, mà còn là sợi chỉ kết nối quá khứ với hiện tại, để di sản văn hóa Việt không ngừng chảy trong đời sống hôm nay. Thông điệp cô theo đuổi suốt hành trình sáng tạo chính là: "Giá trị văn hoá muốn lưu truyền không chỉ là bảo tồn mà còn cần phải phát triển yếu tố sáng tạo."